Już 30 stycznia o godz. 17:30 zapraszamy na pierwszy w VI semestrze wykład Wareckiej Akademii Wiedzy. Poprowadzi go doktor Tomasz Mazur, który jest wykładowcą filozofii na Uniwersytecie Warszawskim. Specjalizuje się w stoicyzmie – systemie filozoficznym, który stworzył Zenon z Kition na Cyprze żyjący prawdopodobnie w okresie pomiędzy 110 a 130 olimpiadą czyli w latach 333 – 261 p.n.e. Doktor Mazur pracuje nad rozwijaniem tego systemu i jego przystosowaniem dla potrzeb człowieka XXI w. Uczy on bowiem spoglądania na rzeczywistość z pewnym dystansem, pozbywania się stresu, co skutkuje pogodą ducha i głęboką satysfakcją z bycia tu i teraz. Służy temu stworzone przez tegoż filozofa Centrum, gdzie na co dzień praktykuje się zalecenia stoików czyli uprawia antyczne ćwiczenia duchowe.
Cóż tak atrakcyjnego jest w filozofii stoickiej? Być może jednym z tych elementów przyciągających jest niezwykłe poczucie humoru jego twórców. Na przykład Zenon z Kition, który nie znosił tłoku, przebywania w tłumie „nieraz prosił otaczających go ludzi o drobne pieniądze – (…). ażeby w obawie, że zechce od nich miedziaków, trzymali się z dala”. Tenże powiadał często iż „lepiej jest się potknąć nogami niż językiem” i ganił gadulstwo, bo „natura dała nam jeden język, a dwoje uszu, abyśmy słuchali dwa razy więcej, niż mówimy”. Ciekawe tylko, kogo mielibyśmy słuchać, gdyby zbyt wielu stosowało się do tej zasady?
Ciekawostką jest też, że np. Sokrates zwykł składać przysięgę „na psa”, natomiast autor stoicyzmu na … „owoc kaparu”. Co Państwu bardziej odpowiada?
Wielu pewnie bardzo by się podobały poglądy Zenona na temat organizacji państwa. Głosi on bowiem, że:
– „pieniądze nie są potrzebne ani do wymiany, ani do podróży” (tylko do czego? – nasuwa się pytanie)
– kobiety w państwie powinny być wspólne, a to w celu stłumienia niegodnego uczucia, zazdrości! Pozwoliłoby to też wszystkim jednakowo kochać wszystkie dzieci.
– kobiety i mężczyźni powinni nosić takie same ubrania, które (uwaga!) nie mogą zakrywać całkowicie żadnej części ciała!
Oczywiście to tylko drobnostki. Generalną zasadą stoicyzmu jest kierowanie się w swym postępowaniu rozumem – zasadami logiki, nie zaś emocjami, nad którymi należy zapanować, kontrolować je. Dobre życie polega bowiem na zachowaniu harmonii – właściwych proporcji. Nie sprzyja nam smutek i rozpacz, pożądanie i żal, ale także nadmierny zachwyt, radość i miłość.
Niewątpliwą wartością stoicyzmu jest zapewne fakt, iż analizuje on odległe i szeroko pojęte sfery rzeczywistości, czyli: fizykę, etykę i logikę.
Dla nas – ludzi XXI w. – stoicyzm wybiega – jak się zdaje – w daleką przyszłość, głosząc „że świat jest istota żywą, rozumną, mającą duszę i myślącą…” (Chryzyp), bo przecież tezę te rozwijają dziś twórcy idei New Age.
Mam nadzieję, iż udało mi się zachęcić Państwa do zgłębiania stoicyzmu.
Hanna Szczepanowska – koordynator Wareckiej Akademii Wiedzy
