„Pomoc”, nie „Opieka”
W polskim systemie prawnym termin „opieka społeczna” przestał funkcjonować, gdy ustawa z 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej, zastąpiła ustawę z 29 listopada 1923 r. o opiece społecznej – w niej właśnie używano pojęcia „opieka społeczna”.
Termin „opieka społeczna” został zastąpiony przez „pomoc społeczną” w Polsce w celu podkreślenia, że system ten skupia się na świadczeniu pomocy osobom i rodzinom w trudnych sytuacjach życiowych, a nie na sprawowaniu opieki.
„Nowe” nazewnictwo lepiej oddaje aktywny charakter działania, podkreślając wsparcie, interwencje i przezwyciężanie kryzysów, a nie pasywne zapewnianie opieki.
Określenie „opieka” sugerowało, że państwo jedynie „opiekuje się” osobami potrzebującymi, podczas gdy „pomoc” lepiej oddaje ideę wspierania ich w rozwiązywaniu problemów i dążeniu do samodzielności. Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej. Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.
System pomocy społecznej obejmuje nie tylko zaspokajanie podstawowych potrzeb, ale także różnorodne formy wsparcia, takie jak: praca socjalna, usługi opiekuńcze, interwencja kryzysowa, poradnictwo specjalistyczne, i wiele, wiele innych.
Nowa nazwa podkreśla cel, jakim jest aktywna pomoc w usamodzielnianiu się i powrocie do pełnienia ról społecznych, a nie tylko zapewnianie świadczeń. Zmiana nazwy odzwierciedla ewolucję w postrzeganiu usług społecznych, które stały się bardziej złożone i ukierunkowane na rozwój osobisty oraz wzmacnianie kompetencji osób korzystających ze wsparcia.
W kolejnym artykule z cyklu „Poznajmy się bliżej z pomocą społeczną” – pracownik socjalny.
M-GOPS Warka
