II wojna światowa była jednym z najtragiczniejszych i najbardziej dramatycznych okresów w historii ludzkości. Rozpoczęła się 1 września 1939 roku, kiedy Niemcy zaatakowały Polskę, co zapoczątkowało sześć lat globalnego konfliktu. Przez ten czas miliony ludzi walczyły o wolność, honor i przyszłość swoich narodów, a Polska stała się symbolem niezłomności i determinacji. Polacy, którzy od pierwszych dni wojny stanęli w obronie ojczyzny, zapisali się złotymi zgłoskami na kartach historii, a ich heroizm i poświęcenie do dziś są wzorem dla kolejnych pokoleń.
2 września 2024 r. Warka była miejscem szczególnej uroczystości, która połączyła dwie ważne rocznice: 85. rocznicę wybuchu II wojny światowej oraz 80. rocznicę pierwszego lotu bojowego 1. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego „Warszawa”. Był to dzień pełen wzruszeń, refleksji i dumy z naszej historii, który zgromadził mieszkańców miasta, przedstawicieli władz lokalnych, organizacji społecznych, członków związku kombatantów oraz licznych gości.
Obchody rozpoczęły się uroczystą Mszą Świętą w kościele pw. św. Mikołaja Biskupa, gdzie zgromadzeni usłyszeli rys historyczny odczytany przez Wiesławę Zielonkę oraz modlili się w intencji Ojczyzny i wszystkich tych, którzy oddali swoje życie w jej obronie. Słowa modlitwy i pieśni patriotyczne, które rozbrzmiewały w murach kościoła, przypominały o ogromnym poświęceniu, jakie poniosły miliony Polaków, byśmy dziś mogli żyć w wolnym kraju. W obecności licznych pocztów sztandarowych oddano hołd wszystkim, którzy walczyli o wolność Polski, często płacąc za nią najwyższą cenę. Mszę Św. odprawili proboszczowie wareckich parafii – ks. Paweł Witkowski oraz ks. Jarosław Kucharczyk.
Po zakończeniu Mszy Świętej uczestnicy obchodów przenieśli się przed Pomnik Bohaterskich Lotników Polskich Walczących na Frontach II Wojny Światowej.
Uroczystość uświetniła Kompania Honorowa Centrum Rozpoznania i Wsparcia Walki Radioelektronicznej pod dowództwem porucznika Daniela Kaczyńskiego oraz poczet chorągwiany w składzie: porucznik Jarosław Maciągowski (Dowódca Pocztu), plutonowy Leszek Flont (Chorągwiany) oraz kapral Łukasz Zuba (Asystujący). Dowódcą uroczystości był podpułkownik Ryszard Malinowski.
Po wspólnym odśpiewaniu Hymnu Państwowego nastąpiło oficjalne przywitanie gości, wśród których byli: Poseł na Sejm RP – Marek Suski, Burmistrz Warki – Tomasz Rawski, Radni Rady Miejskiej w Warce: Przewodniczący – Daniel Bugała, Wiceprzewodniczący – Zbigniew Stępień oraz Jacek Gawroński, Agnieszka Kurzepa, Arkadiusz Marszałek i Ewelina Woźniak, Radni Powiatu Grójeckiego: Przewodniczący – Jan Madej, Członek Zarządu Powiatu – Andrzej Zaręba oraz Cezary Kołodziejski i Szymon Rogoziński, delegacja Centrum Rozpoznania i Wsparcia Walki Radioelektronicznej na czele z komendantem pułkownikiem Andrzejem Kozerą, Prezes Zarządu Okręgowego ZKRPiBWP w Radomiu – Zbigniew Gołąbek ksiądz proboszcz parafii pw. św. Mikołaja Biskupa w Warce Paweł Witkowski, przedstawiciele środowisk kombatanckich, przedstawiciele jednostek samorządowych i organizacji pozarządowych oraz Poczty Sztandarowe. Następnie Burmistrz miasta i gminy Warka, dr Tomasz Rawski, wygłosił przemówienie, w którym przypomniał o niezłomności naszych przodków oraz o ich heroizmie w obliczu wojny. W swoim wystąpieniu podkreślił, jak ważne jest, byśmy pamiętali o ofierze, jaką ponieśli nasi przodkowie, oraz byśmy kontynuowali tradycję pamięci o historii, która nas kształtuje.
Szczególnym momentem uroczystości było uroczyste posadzenie lipy drobnolistnej, wyhodowanej z nasion pobłogosławionych przez papieża Franciszka. Drzewko zostało przekazane przez państwa Marzenę, Jarosława i Andrzeja Marczaków. Ten symboliczny gest dodał naszej uroczystości głębokiego, duchowego wymiaru, podkreślając naszą więź z tradycją i wiarą, które stanowią fundament naszej tożsamości narodowej. Uroczystego posadzenia drzewa dokonali: Poseł Marek Suski, Burmistrz Tomasz Rawski, komendant płk Andrzej Kozera oraz ofiarodawca Andrzej Marczak.
W trakcie uroczystości wręczone zostały odznaczenia za zasługi dla Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych, przyznane na wniosek wareckiego koła Związku. Odznaczenia zostały nadane przez Zarząd Główny Związku, a wręczyli je: Zbigniew Gołąbek – prezes Zarządu Okręgowego ZKRPiBWP w Radomiu oraz Grażyna Kijuc – prezes wareckiego koła ZKRPiBWP, pełniąca jednocześnie funkcję wiceprezesa zarządu okręgowego ZKRPiBWP w Radomiu. Wśród odznaczonych znaleźli się: płk Andrzej Kozera, Bożena Michalak oraz Kazimiera Dąbrowska. Ten gest uznania i wdzięczności podkreślił znaczenie nie tylko historii, ale i kontynuacji pamięci o ludziach, którzy przyczynili się do walki o wolność.
Następnie odbył się Apel Pamięci, który odczytała por. Marta Głuszkiewicz podczas którego oddano cześć wszystkim poległym, którzy poświęcili swoje życie w obronie Ojczyzny. Wartę przy pomniku pełnili żołnierze z Centrum Rozpoznania i Wsparcia Walki Radioelektronicznej z Grójca oraz rekonstruktorzy z Grupy Rekonstrukcji Historycznej Warka, co nadało wydarzeniu szczególnego, historycznego charakteru. Rekonstruktorzy, ubrani w mundury z okresu wojennego, przypominali o trudach i niebezpieczeństwach, z jakimi musieli mierzyć się polscy żołnierze na frontach II wojny światowej.
Salwa honorowa, wykonana przez kompanię honorową z Centrum Rozpoznania i Wsparcia Walki Radioelektronicznej z Grójca oraz przez rekonstruktorów z Muzeum 2. Korpusu Polskiego z Józefowa za pomocą armaty 75mm wz. 1897 Schneider, była wyjątkowym i podniosłym momentem uroczystości. Ten symboliczny wystrzał przypomniał o sile i determinacji Polaków podczas wojny, kiedy to mimo przeważających sił wroga, potrafili stawić czoła najeźdźcy i walczyć o każdy skrawek polskiej ziemi. Następnie odbyło się złożenie kwiatów przez obecne delegacje, a Burmistrz Tomasz Rawski wraz z Komendantem CRiWWR płk. Andrzejem Kozerą zapalili pamiątkowe znicze.
Obchody zakończyły się uroczystym przemarszem na warecki Rynek, który stanowił symbol naszej jedności i wspólnej pamięci o tych, którzy walczyli o wolność Polski. Marsz ten był nie tylko hołdem dla bohaterów wojny, ale także wyrazem naszej wdzięczności za ich ofiarę.
Podczas uroczystości szczególnym elementem przemarszu był udział historycznego wozu bojowego – tankietki, która wzbudziła ogromne zainteresowanie wśród zebranych. Pojazd ten, symbolizujący siłę i odwagę polskiego wojska, dodał wydarzeniu wyjątkowego charakteru, przenosząc uczestników w czasy II wojny światowej.
W przemarszu uczestniczyli również ułani z 22 Pułku Ułanów Szwadronu Ziemi Kozienickiej im. Mjr. Jerzego Sas Jaworskiego z Garbatki Letnisko. Ich obecność przypomniała o kawalerii, która z dumą i odwagą broniła polskich granic przed wrogiem. Ułani, ubrani w historyczne mundury, wzbudzili podziw i szacunek, podkreślając znaczenie tradycji wojskowych i pamięci o bohaterach, którzy walczyli o wolność Polski.
Na zakończenie uroczystości uczestnicy mieli okazję posilić się wojskową grochówką, co dodało wydarzeniu wyjątkowej, wspólnotowej atmosfery. To właśnie tę pamięć chcemy pielęgnować i przekazywać kolejnym pokoleniom, by nigdy nie zapomnieć o heroizmie i ofierze naszych przodków. Warka, jako miasto z bogatą historią, po raz kolejny pokazała, jak ważne jest pielęgnowanie pamięci o przeszłości i jak wielkie znaczenie ma dbałość o narodową tożsamość.
Te elementy dodały uroczystościom szczególnej doniosłości, łącząc przeszłość z teraźniejszością i przypominając o sile polskiego ducha.
W ten sposób 2 września 2024 roku stało się dniem, który na długo pozostanie w pamięci wszystkich uczestników, przypominając o wartości wolności i sile ducha narodu polskiego.
Organizatorzy uroczystości:
- Samorząd Miasta i Gminy Warka
- Centrum Rozpoznania i Wsparcia Walki Radioelektronicznej w Grójcu
- Gminna Instytucji Kultury „Dworek na Długiej”
- Związek Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych koło w Warce
- Centrum Sportu i Rekreacji
- Parafia pw. św. Mikołaja Biskupa w Warce
- Zakład Usług Komunalnych Sp. z o. o. w Warce
- Komisariat Policji w Warce
- Ochotnicza Straż Pożarna w Warce
- Grupa Rekonstrukcji Historycznej WARKA
Foto – Mateusz Marek
