W tym roku obchodzimy 10. rocznicę działalności Społecznego Komitetu im. Ks. Marcelego Ciemniewskiego na rzecz Odnowy Zabytkowych Nagrobków na Wareckim Starym Cmentarzu (2012-2022). Powiązane jest to z kolejnymi rocznicami dotyczącymi patrona Komitetu Ks. Marcelego Ciemniewskiego (1862-1927): 160. rocznica urodzin, 95. rocznica śmierci, 125. rocznica objęcia parafii w Warce i 115. rocznica restauracji kościoła św. Mikołaja Biskupa w Warce. Ciągle aktualne są słowa proboszcza wareckiego w latach 1897-1927 „…Nowe nastają czasy, niestety, aż nadto prozaiczne czasy: jakiś wewnętrzny niepokój trawi społeczeństwo ludzkie i odwraca je od rzeczy idealnych i podnioślejszych ku rzeczom poziomym, materialnym i ziemskim…
W ciągu 10 lat działalności Społecznego Komitetu oraz wsparciu i ofiarności ludzi dobrej woli udało się uratować przed zniszczeniem 19 nagrobków i płyt nagrobnych (razem 24 obiekty). Nadal jednak wiele innych wymaga pilnej renowacji. W tym roku wykonane zostały prace konserwatorskie przy dziecięcym pomniku nagrobnym braci Genia i Kazia Wilczyńskich. Nagrobek zlokalizowany na cmentarzu rzymsko-katolickim w Warce przy ul. Cmentarnej (kwatera C,12,11) został wpisany do rejestru zabytków województwa mazowieckiego prawomocną decyzją Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Wykonany został w 1 poł. XX w. Z całości założenia pozostał tylko postument zwieńczony rzeźbą. Pole grobowe zostało zabudowane innymi pomnikami nagrobnymi. Obiekt znajduje się w części cmentarza o zwartej zabudowie z niskimi pomnikami nagrobnymi, jest on w stałej ekspozycji zewnętrznej przez co narażony jest na zmienne warunki klimatyczne i miejskie zanieczyszczenia powietrza. Stan zachowania obiektu wymagał szybkiego podjęcia prac konserwatorskich, których celem było w miarę możliwości odtworzenie pierwotnego wyglądu całości a głównie powstrzymanie bardzo zaawansowanego procesu degradacji. Dodatkowo w tym roku wykonane zostały prace polegające na oczyszczeniu nagrobków, których prace konserwatorskie wykonane były w ciągu ostatnich dziesięciu lat i które w obecnym czasie tego wymagały. Nadal jednak wiele innych zabytkowych nagrobków wymaga pilnej renowacji i od troski naszego pokolenia zależy, ile z nich zostanie jeszcze uratowanych.
Cieszy fakt zwiększania się liczby osób zaangażowanych w zbiórkę pieniędzy na ten cel, jak również wszystkich tych, którzy chętnie wspierają tę inicjatywę. Coroczne wspieranie Kwesty przez mieszkańców Warki świadczy o uznaniu potrzeby ratowania lokalnego dziedzictwa kulturowego. Obecnie działania Społecznego Komitetu wspierane są przez: Parafię Matki Bożej Szkaplerznej w Warce, Parafię Św. Mikołaja Biskupa w Warce, Dworek na Długiej w Warce, Zakład Usług Komunalnych w Warce, Grupę Rekonstrukcji Historycznej WARKA. Od samego początku powstania Społeczny Komitet współpracuje z p. Krystyną Antoniak magistrem sztuki posiadającej kwalifikacje w zakresie konserwacji rzeźby kamiennej i elementów architektonicznych w obiektach zabytkowych, rzeczoznawcą Ogólnopolskiej Rady Konserwatorskiej przy ZPAP.
Należy podziękować wszystkim, którzy chętnie wspierają działania Społecznego Komitetu poprzez datki wrzucane do puszek jak i dużej liczbie wolontariuszy, którzy przez dwa dni kwestują na wareckich cmentarzach. Pomimo tego, że na cmentarzu na Winiarach nie ma jeszcze grobów zabytkowych, to te, które znajdują się na cmentarzu „starym” są zabytkami całej Warki.
Prosimy o nie składanie na zabytkowych płytach starych wiązanek, które prowadzą do zawilgocenia powodując ciemne przebarwienia. Prosimy również o zapalanie zniczy tylko na wyznaczonym miejscu – na betonie poza płytą nagrobną – Dziękujemy.
10. Kwesta Jubileuszowa na rzecz renowacji zabytkowych nagrobków na wareckim starym cmentarzu odbędzie się w dniach 1 i 2 listopada 2022 r. w godz. 8.00-16.00 na obydwu wareckich cmentarzach. Społeczny Komitet zaprasza wszystkich do wsparcia tej inicjatywy.
Andrzej Gut – Przewodniczący Społecznego Komitetu im. Ks. M. Ciemniewskiego…
Nagrobek Genia i Kazia Wilczyńskich przed renowacją
Nagrobek Genia i Kazia Wilczyńskich po renowacji
