Podczas sezonu urlopowego co roku bijemy kolejne rekordy utonięć. Najczęściej przeceniamy swoje umiejętności pływackie lekceważąc jednocześnie niebezpieczeństwa związane z wypoczynkiem nad wodą. Dno rzek i jezior podlega dynamicznym zmianom. Piasek na dnie się przemieszcza, tam gdzie dzień wcześniej była płycizna może być głęboko i odwrotnie, na głębokiej wcześniej wodzie może powstać podwodna wyspa piachu. Skoki do wody poza miejscami do tego przeznaczonymi są niezwykle niebezpieczne i mogą kończyć się kalectwem lub nawet śmiercią. Pływać powinniśmy tylko w miejscach do tego przeznaczonych, najlepiej pod okiem ratownika. Nie wolno kąpać się w pobliżu śluz, tam, urządzeń portowych i torów wodnych przeznaczonych do żeglugi. Mniej wytrawni pływacy mogą zażywać kąpieli w wodzie sięgającej najwyżej do pasa. Posiadający doskonałe umiejętności pływackie nie powinni pływać na wodzie głębszej niż 4 metry i dalej niż 50 metrów od brzegu. W wodzie należy zanurzać się powoli, stopniowo schładzając ciało by nie doprowadzić do szoku termicznego, skurczu i utraty przytomności. Kapok zakładajmy zawsze pływając na kajakach, żaglówkach czy rowerkach wodnych, bo z pewnością uratuje nam życie przy nieplanowanym wpadnięciu do wody. Po obfitym posiłku odczekajmy 2-3 godziny zanim wejdziemy do wody. Niedopuszczalne jest zażywanie kąpieli po wypiciu nawet niewielkiej ilości alkoholu. Powoduje on rozszerzenie naczyń krwionośnych i tym samym szybkie wyziębiania organizmu, co może skutkować wstrząsem i zatonięciem. Piłeś alkohol – wodę podziwiaj z lądu!
Na plażach zawsze powinniśmy pilnować dzieci, nawet gdy jest ratownik. Ważne jest, by na brzegu pozostał ktoś, kto w razie problemów, będzie mógł wezwać pomoc. Niestety w powiecie grójeckim nie ma zarejestrowanych kąpielisk ani miejsc okazjonalnie wykorzystywanych do kąpieli. Bezpiecznie pływać możemy tylko w basenach. Woda w fontannach nie nadaje się do kąpieli, mycia rąk czy picia! Może zawierać wiele drobnoustrojów chorobotwórczych, gdyż jest w zamkniętym obiegu, a jej czystość badana jest sporadycznie. Co innego kurtyny wodne. Wykorzystywana w nich woda jest bezpieczna, pobierana bezpośrednio z wodociągu będącego pod stałym nadzorem Sanepidu.
Promieniowanie Ultrafioletowe (UV) jest niezbędnym czynnikiem wyzwalającym powstawanie witaminy D3 w naszym organizmie. Według naukowców, latem wystarczy 15 minut w pełnym słońcu z odkrytymi ramionami i twarzą trzy razy w tygodniu, by wytworzyła się wystarczająca jej ilość. Niezwykle szkodliwy typ promieniowania UV w solariach nie powoduje powstawania witaminy D3, za to może być przyczyną wielu chorób skóry z czerniakiem na czele.
Szkodliwość promieniowania UV możemy ograniczyć unikając kąpieli słonecznych w godzinach południowych, tj. od godz.11 do 15 gdy jest najsilniejsze i stosując kremy z filtrami zgodnie z instrukcją. Warto zadbać o czapkę z daszkiem lub kapelusz, które ochronią głowę i oczy. Okulary przeciwsłoneczne muszą być dobrej jakości i zawierać filtr UV, by nie niszczyły wzroku. Warto osłaniać jak największą powierzchnię ciała w myśl zasady, że im mniej ubrania – tym więcej nowotworów.
Wakacyjne, rodzinne wycieczki do lasu, wspólne zbieranie jagód czy grzybów są świetną formą wypoczynku. Las działa na nas wyjątkowo pozytywnie. Musimy pamiętać, że jesteśmy w nim gośćmi i zachowujmy się jak goście. To świat dzikiej przyrody. Nie wolno hałasować i bezmyślnie go niszczyć. Swobodnie biegający pies staje się śmiertelnym zagrożeniem dla rodowitych mieszkańców. Grzyby zbierajmy tylko te, co do których nie mamy żadnych wątpliwości. Wśród grzybów mających na spodniej stronie kapelusza rurki nie ma śmiertelnie trujących. Zbieranie grzybów z blaszkami pod spodem kapelusza wymaga dużej wiedzy i doświadczenia. Smak grzyba nie jest wyznacznikiem jego toksyczności. Śmiertelnie trujący muchomor sromotnikowy nie jest gorzki. Grzyby zbieramy tylko do przewiewnych koszyków. W plastikowych torbach wytwarzają się substancje toksyczne i nawet najpiękniejsze prawdziwki stają się przyczyną niestrawności i zatruć. Potrawy z grzybów spożywamy bezpośrednio po przyrządzeniu, bo szybko ulegają zepsuciu. Dzieci nie powinny spożywać grzybów.
Po powrocie do domu należy dokładnie obejrzeć ciało sprawdzając czy nie ma na nim kleszczy. Osobniki dorosłe po napiciu się krwi mogą powiększyć się nawet 120 razy i nie sposób je przegapić. Problemem są pośrednie formy rozwojowe wielkości łebka od szpilki, które na naszym ciele wyglądają jak dodatkowy pieprzyk, a po posiłku odpadają od żywiciela często nie zauważone. Większość osób chorych na boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu nie zarejestrowało ugryzienia przez kleszcza! Kleszcza usuwamy przy pomocy pęsety lub specjalnego przyrządu. Chwytamy tuż przy skórze i zdecydowanym ruchem wyciągamy. Nie należy kleszcza wyjmować palcami, wykręcać, smarować czy przypalać Pamiętajmy o przestrzeganiu zasad epidemiologicznych. Częstym myciu lub dezynfekcji rąk, dystansie społecznym czy samoizolacji w przypadku infekcji. Covid-19 wciąż jest groźny. Wakacje to najlepszy czas na szczepienia dla tych którzy dotąd z nimi zwlekali. Szczepienia są jedną z największych zdobyczy ludzkości w walce z chorobami zakaźnymi.
Latem każdy z nas powinien znaleźć choć trochę czasu na wypoczynek, który w połączeniu z rozwagą z pewnością zaprocentuje zdrowiem i kondycją na cały rok.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Grójcu
